Με λένε Κωστή και είμαι vegan
(Διατροφικές και ηθικές επιλογές, bullying, και δημόσιος λόγος)

Διαβάζω πρόσφατο κείμενο του κ. Κωνσταντίνου Ζούλα στο Facebook, δημοσιογράφου στην Καθημερινή (από τους κατά τεκμήριο λογικούς στα κείμενά του, ειδικά σε σχέση με την ελληνική κρίση), όπου περιγράφει την ιστορία μίας μητέρας, “τρελής βετζετέριαν, που έχει επιβάλει την εμμονή της και στα παιδιά της”, και η οποία όταν βρέθηκε σε παιδικό πάρτυ νηπιαγωγείου όπου υπήρχε παράσταση από μάγο με ζώα (“είχε στα σύνεργά του ένα κουνέλι και ένα πουλί” αναφέρει αυτολεξεί ο δημοσιoγράφος, “σύνεργα” επαναλαμβάνω εγώ..), αντέδρασε κάνοντας μήνυση στους εμπλεκομένους (μάγο, μητέρα διοργανώτριας πάρτυ, και νηπιαγωγείου). Κατόπιν εξηγεί ότι γνωρίζει κι άλλα (όπως π.χ. σε ποιο σχολείο πήγε πλέον το παιδί της η μαμά αυτή), αλλά αστειευόμενος λέει ότι δεν θα μας πει, για να μην του κάνει μήνυση και του ίδιου. Καλύτερα να διαβάσετε το κείμενο πριν συνεχίσετε παρακάτω. Αναφέρω για την πληρότητα ότι το κείμενο είναι δημόσια αναρτημένο, και ότι τον κ. Ζούλα τον ακολουθούν στο Facebook 7,882 άνθρωποι (μεταξύ των οποίων και εγώ), δηλ. τα κείμενά του έχουν μεγάλο αναγνωστικό κοινό.

Είναι απορίας άξιον πώς ένας σοβαρός και αξιοπρεπής δημοσιογράφος (όπως είναι ο κ. Ζούλας) επιτρέπει στον εαυτό του να στοχοποιήσει – έστω και άθελά του, λόγω της άγνοιάς του – ένα ολόκληρο τμήμα του πληθυσμού (η μαμά περιγράφεται ξεκάθαρα υποτιμητικά ως “τρελή βετζετέριαν που έχει επιβάλει την εμμονή της και στα παιδιά της”) με μόνο κριτήριο την διαφορετικότητά του πληθυσμού αυτού σε σχέση με τον μέσο όρο (επιλογή βιγκανισμού ως στάση ζωής). Δεν θα μου έκανε εντύπωση, εάν αυτό συνέβαινε στο εξωτερικό, ο αντίστοιχα σοβαρός και αξιοπρεπής δημοσιογράφος του εξωτερικού να κατέληγε να ζητήσει συγγνώμη. Συγγνώμη για την αντιμετώπιση ενός λεπτού και σοβαρού θέματος με προφανή ελαφρότητα, αφέλεια αλλά και πρωτοφανή, για (σοβαρό) δημόσιο πρόσωπο, άγνοια του θέματος στο οποίο αναφέρεται. Όπως πετυχημένα είπε κι ο Obama πρόσφατα, “It’s not cool to not know what you’re talking about”! Συγγνώμη, και για τον κόσμο που προσέβαλε στο πρόσωπο αυτής της μητέρας (της οποίας βέβαια την δική της πλευρά για τα γεγονότα δεν μπορούμε να ξέρουμε, άλλωστε ο δημοσιογράφος δεν έκανε τον κόπο να την αναζητήσει, μάλιστα κρύβει λόγια όπως λέει “για να μην του κάνει κι αυτού μήνυση”. very funny, λέω εγώ…).

Είναι προφανές ότι ο δημοσιογράφος δεν ενδιαφέρεται να αναλύσει εις βάθος την ιστορία, αλλά απλώς ψάχνει να βρει ένα εύκολο θύμα να στοχοποιήσει για να γελάσουμε όλοι μαζί εναντίον του, με την ασφάλεια που του δίνει η αίσθηση ότι ανήκει στην πλειονότητα. Και πράγματι, ο κόσμος από κάτω έσπευσε να τον επικροτήσει με εκατοντάδες likes και δεκάδες χαχανητά. Όμως, προκαλεί εντύπωση που ο ίδιος δεν αντιλαμβάνεται ότι αυτή η συμπεριφορά είναι ο ορισμός του bullying εις βάρος των vegan γονιών γενικότερα, αλλά και που δυστυχώς, άθελά του, βοηθά στο να καλλιεργηθεί και να συντηρηθεί η αρνητική διάκριση και, εν συνεχεία, ακόμη και ενδεχόμενο bullying προς τα ίδια τα παιδιά τέτοιων οικογενειών (με το να περιγράφει ένα στερεότυπο ότι τα παιδιά αυτά έχουν “τρελούς” γονείς που τους επιβάλλουν τις εμμονές τους, όπως ο ίδιος αναφέρει). Στο παρελθόν έχουμε ζήσει τέτοιες διακριτικές συμπεριφορές προς μία πλειάδα μειονοτήτων ή/και μειοψηφικών συμπεριφορών/χαρακτηριστικών, ώστε να είναι δύσκολο να μην το αναγνωρίζουμε πλέον κάθε φορά που το φαινόμενο επανεμφανίζεται (βλ. διάκριση με βάση το φύλο, την φυλή, τις σεξουαλικές προτιμήσεις, την αριστεία προσφάτως, κ.ο.κ.). Και η επιλογή της χορτοφαγίας είναι ένα τυπικό σύγχρονο παράδειγμα εύκολου στόχου.

Επειδή τυχαίνει να είμαι και εγώ ένας “τρελός βετζετέριαν” γονιός που έχω “επιβάλλει τις εμμονές μου” στα παιδιά μου θα ήθελα λίγο να ξεκαθαρίσω κάποιες έννοιες που είναι λίγο παρεξηγημένες στο μυαλό πολλών, δυστυχώς και λόγω τέτοιων, απαράδεκτης ελαφρότητας, κειμένων. Πρώτον, καλό είναι να εξηγήσω ότι στην επιλογή μου αυτή κατέληξα μόνο μετά από μελέτη πολλών εκατοντάδων (κυριολεκτικά) επιστημονικών (ιατρικών κυρίως) άρθρων που μελετούν το θέμα της ανθρώπινης διατροφής και της σχέσης της με την ανθρώπινη (και ειδικά παιδική) υγεία (δηλ. επίπτωση σε νοσηρότητα και θνητότητα και σε κόστος συστήματος υγείας), την επίπτωση της διατροφής αυτής στο περιβάλλον μας (βλ. κλιματική αλλαγή, χρήση και διάθεση περιορισμένων πόρων, μόλυνση, και κόστος μόλυνσης), αλλά και στα “παραγωγικά” ζώα (περίπου 100 δισεκατομμύρια ζώα στεριάς και >1τρις ζώα θαλάσσης “παράγονται” και “καταναλώνονται” κάθε χρόνο), και βέβαια πώς όλα αυτά μπορούν να ενοποιούνται σε μία πρακτικά εύκολη, αλλά και ηθικά συνεπή, στάση ζωής. Η επένδυση σε χρόνο για τα παραπάνω εκτείνεται σε διάστημα ετών, όχι μηνών ή εβδομάδων. Αναρωτιέμαι πόσο χρόνο έχει αφιερώσει για να ενημερωθεί για τα παραπάνω θέματα ο κάθε ένας που κατακρίνει με στερεότυπο τρόπο τον βιγκανισμό. Οι περισσότεροι δεν έχουν αφιερώσει ούτε λεπτό. Βεβαίως, δικαίωμά τους, αλλά ως τι εκφράζουν άποψη τότε; Ως άσχετοι; Και πάλι δικαίωμά τους, αλλά καλό είναι να το πούμε όπως είναι, δηλ. ότι είναι άσχετοι επί του θέματος.

Υπάρχει κανείς που διαφωνεί με την πρόταση ότι “είναι καλύτερο να ΜΗΝ θανατώνουμε/εκμεταλλευόμαστε/χρησιμοποιούμε ζώα χωρίς σοβαρό λόγο (ή όπου έχουμε ικανές εναλλακτικές)”;

Αυτός που συμφωνεί με την παραπάνω πρόταση θεωρητικά, συμφωνεί με την ιδέα του βιγκανισμού, ενώ αυτός που κάνει ένα βήμα πιο πέρα και συμφωνεί και εμπράκτως ονομάζεται vegan. Vegan είναι αυτός που έχει επιλέξει για λόγους ηθικής να μην σκοτώνει/χρησιμοποιεί/εκμεταλλεύεται ζώα ή ζωικά παράγωγα στην καθημερινότητά του, σεβόμενος το δικαίωμα των ζώων στην ελεύθερη ζωή. Εκτός από την προφανή αποφυγή κατανάλωσης ζωικών στην διατροφή τους (η κύρια, μακράν της δεύτερης, ανθρώπινη δραστηριότητα χρήσης/θανάτωσης ζώων), οι vegans είναι αντίθετοι στην όποια (μη αναγκαία) χρήση ζώων όπως, π.χ. για λόγους ψυχαγωγίας (τσίρκο, ζωολογικοί κήποι, δελφινάρια, γύφτος του πανηγυριού με το ντέφι και την αρκούδα), και ένδυσης (δερμάτινα ρούχα, παπούτσια, γούνινα παλτό, πουπουλένια παπλώματα, κ.ά.). Κι αυτό γιατί, όπως καλά γνωρίζει όποιος έχει ασχοληθεί με το θέμα ελάχιστα, η κατανάλωση και εκμετάλλευση ζώων δεν είναι αναγκαίες για μία υγιεινή διατροφή (μάλιστα ισχύει το ακριβώς αντίθετο), αλλά ούτε για την ψυχαγωγία και την ένδυσή μας.

Η χρήση ζώων για παράσταση ψυχαγωγική είναι ο ορισμός της διατήρησης ζώων σε αιχμαλωσία και της εκμετάλλευσής τους για λόγους ψυχαγωγικούς (για να γελάσουμε, για να το πούμε απλά). Εκτός από παράνομη (η “τρελή μαμά” είχε δίκιο, βλ. παρακάτω), αυτή η πρακτική είναι και άσπλαχνη. Τόσο δυσνόητο είναι; Τα κουνελάκια ζουν σε οικογένειες στη φύση και τα πουλάκια πετούν στον αέρα. Μπορούν να κάνουν κάτι από αυτά τα ζωάκια του μάγου της ιστορίας; Όχι. Τι νομίζει κανείς ότι κάνουν τα ζωάκια αυτά την υπόλοιπη ζωή τους, όταν δεν βρίσκονται σε παραστάσεις; Αλλά, δυστυχώς, το ενδιαφέρον πολλών για τα ζώα ξεκινά και τελειώνει με το να τα δούμε για λίγο, να τα χαϊδέψουμε, και να αναφωνήσουμε “τι γλυκούλια που είναι”, και μετά ποιος ασχολείται. Οut of sight, out of mind, όπως λέμε για την δυσκολία των παιδιών να κατανοήσουν την πραγματικότητα. Και πράγματι, η κοινωνική μας αντίληψη περί ζωοφιλίας είναι ιδιαίτερα αφελής και παιδική. Πράγματι, υπάρχουν χίλιες δυο εναλλακτικές, εξίσου εντυπωσιακές, για την παράσταση του μάγου, φαντασία να έχει κανείς, κι όμως εμείς υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα του μάγου να χρησιμοποιεί ζώα κατά το δοκούν (που δεν το έχει άλλωστε, καθώς η πρακτική αυτή, επαναλαμβάνω ότι είναι παράνομη, βλ. παρακάτω). Για σκεφτείτε όμως για ένα λεπτό, τι θα γινόταν αν ο μάγος εξαφάνιζε για λίγο ένα από τα παιδάκια του πάρτυ ως μέρος της ψυχαγωγίας. Τότε θα ήθελα να δω την αντίδραση των παρευρισκομένων. Wouldn’t be funny then, eh? Γιατί άραγε; Τότε γιατί είναι τόσο δύσκολο να φανταστεί κανείς μάγο χωρίς ζώα; Τόσο δύσκολο να βγάλουμε τις παρωπίδες μας;

Εν ολίγοις, η συγκεκριμένη παράσταση του μάγου είναι μη συνεπής με τον vegan τρόπο ζωής. Εγώ θα έλεγα, μάλιστα, ότι είναι μία πρακτική μη συνεπής με την συμβατική μας ηθική, με τον ίδιο τρόπο που θεωρούμε κοινωνικά ανήθικη πλέον την χρήση ζώων σε τσίρκο. Άλλωστε, ο μάγος με τα ζώα προσφέρει μία παράσταση, είναι ένα μικρό τσίρκο, ένας σύγχρονος γύφτος με την dancing αρκούδα (που σήμερα βέβαια αν το βλέπαμε θα παίρναμε την αστυνομία για κακοποίηση ζώου. Γιατί άραγε, είναι κακό πράγμα ο χορός;). Καμμία απολύτως διαφορά.

Επιπλέον, όμως, καλό είναι να ενημερώσω όποιον δεν το γνωρίζει ότι η διατήρηση ζώων σε αιχμαλωσία και η χρήση τους για παραστάσεις εκτός από ανήθικη είναι επιπλέον και παράνομη, σύμφωνα με ελληνικό Νόμο (όπως είναι παράνομα τα δελφινάρια του Αττικού Πάρκου, τα τσίρκο, ο γύφτος με την αρκούδα στο πανηγύρι, οι κυνομαχίες, κ.ο.κ.). Το άρθρο 12 του Νόμου 4039/2012 (ΦΕΚ Α 15), έχει τίτλο “Απαγόρευση χρησιμοποίησης κάθε είδους ζώου σε κάθε είδους θεάματα και άλλες συναφείς δραστηριότητες.” και ακολουθείται από τρεις παραγράφους όπου καθορίζεται τι είναι παράνομο, και ναι, ο μάγος με τα ζώα είναι παράνομος, τι να κάνουμε τώρα; Συγκεκριμένα, η παράγραφος 2 του άρθρου 12 αναφέρει:
“2. Απαγορεύεται η διατήρηση κάθε είδους ζώου σε επιχειρήσεις ψυχαγωγικών παιχνιδιών, πίστας αυτοκινητιδίων, μουσικών συναυλιών, επιδείξεων, πανηγυριών ή άλλων καλλιτεχνικών ή ψυχαγωγικών εκδηλώσεων, εφ’ όσον τα ζώα χρησιμοποιούνται με οποιονδήποτε τρόπο και για οποιονδήποτε σκοπό στο πρόγραμμά τους.”

Το γεγονός ότι μία μητέρα αποφασίζει να προσπαθήσει να μεγαλώσει το παιδί της με συνέπεια λόγων και πράξεων θα έπρεπε να προκαλεί τον θαυμασμό μας (ακόμη κι αν διαφωνεί κανείς με την επιλογή των μηνύσεων – αν αληθεύει κάτι τέτοιο, για το οποίο έχω σοβαρές αμφιβολίες) ή έστω την σιωπή και περισυλλογή όλων όσων δεν μπορούν, ή δεν θέλουν, να κάνουν το ίδιο, ή τέλος την αφορμή για ενημέρωση περί αυτού του τρόπου ζωής. Σε καμμία περίπτωση, όμως, δεν δικαιολογείται η στοχοποίηση και επίθεση εναντίον αυτής της μαμάς, και του πληθυσμού των γονέων που με τις επιλογές της αντιπροσωπεύει, παρά μόνο ως ένδειξη ανασφάλειας και ενοχής για την εσωτερική ηθική δική μας ασυνέπεια.

Όσο για το επιχείρημα ότι η μητέρα “επιβάλλει” την εμμονή της στο παιδί της, ως επιχείρημα θα ήταν ανάξιο σχολιασμού αν δεν ήταν τόσο συχνή η χρήση του σε σχέση με την χορτοφαγία στα παιδιά. Φαντάζομαι ότι όσοι συμφωνούν με την άποψη αυτή, έχουν ακούσει τα παιδιά τους να τους ζητούν explicitly να συνεχίσουν να θηλάζουν από μαμάδες αγελάδες όταν σταμάτησαν τον μητρικό θηλασμό, και όταν άρχισαν τις στερεές τροφές (εκεί γύρω στους 6 μήνες) γύρισαν και τους είπαν “daddy/mommy, I am hungry, go bring me a pig/chicken/lamb! And make it well done, please”. Δυστυχώς, πάλι για όποιον έχει ασχοληθεί ελάχιστα με το θέμα, είναι γνωστό ότι πολλά παιδιά στενοχωριούνται, ενοχλούνται, μέχρι και τραυματίζονται ψυχικά όταν ανακαλύπτουν την προέλευση των ζωικών τροφών τους, σε βαθμό που πολλοί γονείς αναγκάζονται να ψεύδονται είτε για την προέλευση του φαγητού είτε για τον τρόπο που αυτό έφτασε στο πιάτο του παιδιού (π.χ. χρησιμοποιώντας παραμύθια όπως, η αγελάδα πονάει αν δεν την αλμέξουμε, το ζωάκι πέθανε από φυσικά αίτια/γήρας, χρειαζόμαστε την _________ [fill in the gap here, e.g. “πρωτεϊνη/σίδηρο/ασβέστιο/ω3”] για να είμαστε υγιείς), προκειμένου να καταφέρουν να κάνουν τα παιδιά τους κρεατοφάγους. Δεδομένου ότι η κατανάλωση ζωικών, σε καμμία περίπτωση ΔΕΝ είναι αναγκαία για την καλή υγεία του παιδιού (medical science has demonstrated that unequivocally), αναρωτιέμαι: ποιος είναι αυτός που “επιβάλλει την εμμονή του στα παιδιά του”; Η σχιζοφρενής ηθική μας στάση σε σχέση με τα ζώα είναι δυστυχώς γνωστή, αλλά δεν παύει να προκαλεί μελαγχολία κάθε φορά που κάνει την εμφάνισή της, όταν κάποιος, στην πρώτη του επαφή με τον κόσμο του veganism, θεώρησε ότι έχει τόσο καλά “τεκμηριωμένη” άποψη επειδή σκέφτηκε το θέμα για περίπου δύο λεπτά.

Για όποιον πραγματικά ενδιαφέρεται για το θέμα: Στις πολιτισμένες χώρες, η χορτοφαγία έχει πάψει να θεωρείται μία “εμμονή” εδώ και δεκαετίες. Το στερεότυπο του παιδιού των λουλουδιών, που καπνίζει μπάφους, ζει στη νιρβάνα του, και συστήνεται ως “βετζετέριαν”, ή του γονιού που δεν εμβολιάζει τα παιδιά του πάλι επειδή είναι βετζετέριαν(;) (όπως αναφέρουν κάποιοι άλλοι “γνώστες” αυτού του τρόπου ζωής στα σχόλια του προαναφερθέντος κειμένου) ανήκει μόνο στην συλλογική μας φαντασία. Πράγματι, μας αρέσει να παρουσιάζουμε τους vegans ως γραφικούς φανατικούς που βλάπτουν τα παιδιά τους λόγω εμμονών. Κι ακόμη κι αν κάποιοι είναι έτσι, τι σχέση έχει αυτό με την ιδέα και τα επιχειρήματα υπέρ του veganism; Η εναλλακτική μας όμως, δυστυχώς, ίσως είναι φοβιστική. Αν κάνουμε τον κόπο και μελετήσουμε το θέμα, ίσως πειστούμε για την βάση κάποιων εκ των επιχειρημάτων, και τότε, τι θα κάνουμε χωρίς τους “τρελούς βετζετέριαν”; Θα πρέπει να αλλάξουμε εμείς, but change we want NOT (κι αυτό δικαίωμά μας είναι βέβαια).

Ο (υγιεινός) vegan τρόπος ζωής είναι, σε τελική ανάλυση, ο κοινός τόπος, όταν,
ο τέως Πρόεδρος του American College of Cardiology (2015-2016), Dr Kim Williams, λέει σε ομιλία του “there are two types of Cardiologists, vegans and those that have not read the data”,
ή όταν ο Bill Clinton δηλώνει σε συνέντευξή του στο CNN ότι μόνο όταν έγινε φυτοφάγος βρήκε την υγεία και ευεξία που κανένα χειρουργείο (by-pass), καμμία παρέμβαση (αγγειοπλαστική), και κανένα φάρμακο δεν κατάφερε να του προσφέρει μέχρι τότε,
ή όταν ο σκηνοθέτης James Cameron με την γυναίκα του Suzy Amis Cameron φτιάχνουν το πρώτο vegan νηπιαγωγείο και σχολείο, στην Καλιφόρνια, για να προσφέρουν το καλύτερο στους μαθητές του,
ή όταν ο διάσημος παρουσιαστής του Daily Show, Jon Stewart, αφού έγινε βετζετέριαν, ανοίγει με την vegan γυναίκα του Tracey ένα καταφύγιο ζώων,
ή όταν ο Arnold Schwarzenegger λέει ότι ο πλανήτης μας υπερθερμαίνεται και πρέπει να κόψουμε/μειώσουμε το κρέας,
ή όταν το νούμερο 1 του παγκόσμιου τένις, ο Novak Djokovic, ανοίγει ένα high end vegan εστιατόριο, στο Μονακό παρακαλώ,
ή όταν το Cornell University μας ενημερώνει ότι το e-course “Plant based Nutrition” είναι το πιο δημοφιλές ολόκληρου του Πανεπιστημίου,
ή όταν ένας εκθετικά αυξανόμενος αριθμός νέων και πρωτοπόρων επιχειρηματιών δημιουργούν τρόφιμα με φυτικές πρώτες ύλες ως βιώσιμη επιλογή για παραδοσιακά ζωικά τρόφιμα (βλ. ενδεικτικά Just Mayo της Hampton Creek, Beyond Burgers της Beyond Meat, Artisan Vegan Cheese της Miyoko’s kitchen, σε κάποιες μάλιστα εκ των οποίων έχει επενδύσει ο Bill Gates, αναγνωρίζοντας ότι το παγκόσμιο πρόβλημα σίτισης δεν θα λυθεί μόνο με παρεμβάσεις στην προσφορά, βλ. κτηνοτροφική παραγωγή, αλλά και με αλλαγές στην ζήτηση, βλ. μικρότερη ζήτηση για ζωικά και αύξηση ζήτησης φυτικών εναλλακτικών),
ή τέλος όταν μία “τρελή” μαμά θέλει να μεγαλώσει τα παιδιά της με την “εμμονή” του να θεωρούν ότι τα ζώα δεν υπάρχουν για να τα κάνουμε ό,τι θέλουμε, αλλά αντιθέτως ότι πρέπει εμπράκτως να δείχνουμε τον σεβασμό μας στο δικαίωμά τους για ζωή.

Ο vegan τρόπος ζωής, πράγματι, όπως είναι προφανές από όλα τα παραπάνω παραδείγματα, εκτός από μία συνεπής ηθικά στάση ζωής (δικαιώματα και σεβασμός ζώων), έχει και πρακτικές προεκτάσεις με θετικές εξωτερικότητες τις οποίες τόσο πολύ έχουμε ανάγκη, όπως την προαγωγή της υγείας και την μείωση του κόστους των συστημάτων υγείας, το μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα (βλ. κλιματική αλλαγή, χρήση νερού, εδαφών, ενέργειας, καθώς και μόλυνση νερού, εδαφών, και ατμόσφαιρας), αλλά και την πιο αποτελεσματική/βιώσιμη σίτιση του διαρκώς αυξανόμενου παγκόσμιου πληθυσμού.

Η παραδοσιακή κρητική (μεσογειακή) διατροφή, για την οποία είμαστε τόσο περήφανοι, περιελάμβανε 93% των θερμίδων της από φυτικές πηγές, και μόνο 7% από ζωικές (όταν μελετήθηκε, στην μελέτη των επτά Χωρών, δεκαετία ’60). Αν κανείς έχει αίσθηση τι θα πει σε ποσότητα το 7% των θερμίδων (π.χ. 140 θερμίδες σε άτομο με ανάγκη για 2000 θερμίδες/ημέρα) από ζωικά, για πόσο μικρές δηλαδή ποσότητες μιλάμε σε σχέση με την σημερινή μας κατανάλωση, τότε θα καταλάβει ποιος είναι πιο κοντά στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, ο vegan ή ο μέσος omnivore, ποιος εν τέλει είναι ο τρελός γονιός σε σχέση με τις επιλογές που “επιβάλλει” στα παιδιά του. Η κατανάλωση ζωικών έχει έκτοτε πολλαπλασιαστεί (κοντά στο 40% των θερμίδων) ως ένα κοινό χαρακτηριστικό όλων των ανεπτυγμένων χωρών τις τελευταίες δεκαετίες, σε αντίθεση με την πρακτική εδώ και χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης εξέλιξης αλλά και αυτήν που ισχύει ακόμη και σήμερα σε πληθυσμούς εκατοντάδων εκατομμυρίων οι οποίοι, σε αντίθεση με εμάς, τρέφονται φυτοφαγικά , δυστυχώς όχι κατ’ επιλογήν αλλά κατ’ ανάγκη, γιατί και να ήθελαν (ζωικά) δεν μπορούν καθώς they have no (food) choice, and often they have no food, partly due to our (developed world that is) resource-intense dietary consumption paradigm. Και φυσικά, μαζί με την κατανάλωση ζωικών, έχει αυξηθεί και η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα, με τα στατιστικά του OECD για το 2012 να μας δίνουν την θλιβερή παγκόσμια πρωτιά (44% overweight and obesity μαζί στις ηλικίες 5-17).

Η άποψη, λοιπόν, που εκφράζεται στο προαναφερθέν κείμενο για την ακρότητα και εμμονή των τρελών βετζετέριαν δεν είναι μόνο αφελής, δεν είναι μόνο ελιτίστικη, είναι δυστυχώς και προσβλητική προς όσους γονείς έχουν εν γνώσει τους λάβει την δύσκολη απόφαση να μεγαλώσουν τα παιδιά τους ως μειονότητα προκειμένου να κάνουν το καλύτερο δυνατό ως γονείς, αλλά και προς όλους τους κατ’ ανάγκη φυτοφάγους πληθυσμούς ανά τον πλανήτη, οι οποίοι ζουν εγκλωβισμένοι στην φτώχεια και ενίοτε την πείνα, μεταξύ άλλων και λόγω του ότι εμείς, οι ανεπτυγμένοι λαοί, έχουμε ονομάσει την απληστία μας ανάγκη, ανάγκη να χορταίνουμε την όρεξη μας ή να μεγαλώνουμε τα μπουμπούκια μας με ξεκάθαρα μη βιώσιμους τρόπους (ευτυχώς που δεν τους επιβάλλουμε τις εμμονές μας όμως…).

Σε καμμία περίπτωση δεν αναμένω ο οποιοσδήποτε να έχει μελετήσει εις βάθος αυτά τα σοβαρότατα και πολύπλοκα θέματα. Ούτε εγώ θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό άλλωστε. Λίγη όμως μελέτη την έχω κάνει. Αν όμως αποφασίσει κανείς να εκφράσει άποψη, και μάλιστα με απόλυτο και μεροληπτικό τρόπο εις βάρος μίας μειονότητας του πληθυσμού, και ειδικά όταν είναι δημοσιογράφος με δημόσιο λόγο, τότε δυστυχώς εδώ δεν ισχύει το “de gustibus non est disputandum”. Μεταξύ άλλων, η ελληνική οικονομική, πολιτική, και αξιακή κρίση που βιώνουμε οφείλεται και στο γεγονός ότι επιτρέψαμε, χωρίς να αντιδράσουμε, σε δημόσια πρόσωπα (βλ. τσιπροκαμμένους) να μας κοροϊδεύουν στα μούτρα μας λέγοντάς μας παράλογα και ανέφικτα πράγματα τα οποία όμως επειδή ακούγονταν όμορφα, κάποιοι δεν ήθελαν να τα αμφισβητήσουν, και πολλοί τα πίστεψαν κιόλας. Καιρός είναι ο κάθε ένας που εκφράζει δημόσιο λόγο να γίνει ο ίδιος πιο αυστηρός κριτής του εαυτού του, και το ίδιο να γίνει και το αναγνωστικό κοινό. Ο βιγκανισμός, συνεπώς, δεν είναι για εμένα, παρά μία αφορμή. Αφορμή ενημέρωσης, προσωπικής βελτίωσης, κατανόησης και αποδοχής των άλλων, και εν τέλει διαλόγου. Διαλόγου, όμως, με επιχειρήματα, όχι με στερεότυπα, με στοιχεία, όχι με ad hominem επιθέσεις. Εν ολίγοις, διαλόγου ενηλίκων. Ώστε να έρθουμε όλοι πιο κοντά, να γνωριστούμε καλύτερα, και να προχωρήσουμε πιο μπροστά.

Εγώ, πάντως, κάνω την αρχή. Με λένε Κωστή και είμαι vegan, συνειδητά!

© Kostis Tsarpalis, August 2016